De vraag ‘werkt dat?’ wordt me vaak vol verbazing gesteld als ik vertel over de opzet van DOE. Jonge mensen die vrij zijn om hun dagen in te vullen, hun nieuwsgierigheid achterna, hun eigen richting ontdekkend. Mijn wedervraag is net zo vaak ‘wat bedoel je met werkt het?’ ‘Nou, …’ begint mijn gesprekspartner zijn/haar vervolgvraag ‘gaan ze dan echt iets doen? Gaan ze dan echt iets doen waar ze wat van leren?’

Toen ik via een TEDx Education Event in mei 2017 op DOE terechtkwam, en ik direct na mijn spreekbeurt de vraag ‘wil je hier blijven werken?’ met een volmondige ‘ja’ had beantwoord, belandde ik in het ontdeklokaal. Een ruimte ingericht met allerhande inspiratie voor kinderen tussen de 7 en 12 jaar. De natuurlijke manier van leren voelde kloppend en mijn gevoel dat ik daar iets in wilde betekenen klopte ook. Toch verbeet ik er mezelf. Mijn nieuwsgierigheid leidde me telkens op avontuur buiten het lokaal, naar overal en nergens, om met iedereen en niemand van alles en niets te doen. Na enkele maanden maakte ik duidelijk dat de rol als bemanning van het ontdeklokaal mij niet paste. Ik wilde die verantwoordelijkheid niet dragen, niet ten koste van mezelf. Ik besloot me terug te trekken als samenwerker en mocht van de Aannamekring als ondersteuner bij de school betrokken blijven.

De functie ondersteuner gaf me de vrijheid om te komen en gaan wanneer ik wilde komen en gaan. Ik was welkom, maar er werd niet op mij gerekend. Vrijwillig kwam ik naar DOE. Soms twee dagen per week, soms vier, soms één, heel soms geen. En als ik op DOE was, dan deed ik dat waar mijn neus me naartoe leidde. Ik vertoefde dagenlang in het atelier, begon te rappen, speelde onbevangen met de allerkleinsten, hielp kids met allerlei uiteenlopende vragen, liet mijn gezicht zien bij de Communicatiekring en de Theaterkring, riep ‘with love’ terwijl ik met een witlof het open podium betrad en stond voor de ouders met mijn lezing. Soms liep ik wat verdwaald en overprikkelt rond; doorgaans vermaakte ik me kostelijk.

Ik was niet verplicht om op DOE te zijn. Toch was ik er regelmatig. Ik was ook niet verplicht om iets op DOE te doen. Toch deed ik van alles. In alle vrijheid leerde ik, zonder het te beseffen, gewoon door te leven, wat ik écht leuk vind om er te doen en op welke manier ik écht bij kan dragen aan de community: communicatie, creativiteit, inspiratie, theater. Ik kwam erachter dat ik structurele contactmomenten nodig had om iets op te kunnen bouwen en bracht regelmaat aan in mijn aanwezigheid. Op maandag en donderdag zou ik sowieso in de school te vinden zijn. Dat beviel.

Enkele weken geleden meldde ik me opnieuw bij de Aannamekring. Ik had een motie ingediend om weer samenwerker te worden. Ik voelde dat ik eraan toe was om verantwoordelijkheid te dragen voor mijn eigen richting – als woordvoerder en theaterdirecteur – die ik in alle ruimte ontdekt had. Dat ik er op die manier voor de jonge mensen op DOE wil zijn. Zo had ik dat ook op het motieformulier opgeschreven. Ik had de hele motie ongeveer zoals dit verhaal opgeschreven. En toen ik het in de kring voorlas, besefte ik dat ik exact hetzelfde had doorgemaakt als wat de leerlingen op DOE doormaken: vrijheid, zoeken, vinden, verantwoordelijkheid nemen, bijdragen. Dat proces gaat gepaard met een continue verdieping van jezelf en jezelf ten opzichte van de omgeving, die voortkomt uit de natuurlijke nieuwsgierigheid naar de kloppende richting. Daarin worden kennis en tal van vaardigheden op een eigen moment, een eigen manier en een eigen tempo eigen gemaakt. Met zelfbewuste, creatieve wereldburgers als gevolg.

‘Werkt dat? Gaan ze dan echt iets doen? Gaan ze dan echt iets doen waar ze wat van leren?’ Ik antwoord net zo volmondig als de dag waarop ik op DOE terechtkwam: ‘Ja!’ Mijn gesprekspartner mag me op mijn woord geloven. Toch nodig ik hem/haar uit om het zelf te ervaren. Wat mij betreft is het volgen van je eigen richting maximaal leven. En ieder mens verdient maximaal leven. Neem de vrijheid in een veilige omgeving en voel waar je heen beweegt. Dat is méér dan natuurlijk leren. Dat is zijn wie je bent. Spring, leer en leef. Het mag. Het kan. Het werkt.